.
.
Ehlader Araştırma Bölümü
Musa Aydın
* Resulullah’ın (s.a.a) Şefaati…
2- Hz. Resulullah (s.a.a):
شَعبانُ شَهري و رَمَضانُ شَهرُ اللّهِ فَمَن صامَ شَهري كُنتُ لَهُ شَفيعا يَومَ القِيامَةِ.
“Şaban benim ayım ve Ramazan Allah’ın ayıdır. Kim benim ayımı oruç tutarsa Kıyamet Günü onun şefaatçisi olurum.”[1]
* Müminlerin Rızkının Paylaşıldığı Ay...
3- Hz. Resulullah (s.a.a):
إنَّما سُمِّيَ شَعبانُ لأِنَّهُ يَتَشَعَّبُ فيهِ أرزاقُ المُؤمِنينَ.
“Şaban’a şaban (şube şube) denilmesinin sebebi, müminlerin rızıklarının bu ayda paylaşılmasından dolayıdır.”[2]
* Resulullah’ın (s.a.a) Ayı…
4- Hz. Emirü’l-Muminin Ali (a.s):
رَجَبٌ شَهري و شَعبانُ شَهرُ رَسُولِ اللّهِ.
“Recep benim ayım, şaban ise Resulullah’ın (s.a.a) ayıdır.”[3]
* Şaban Ayının orucu ilaçtır…
5- Hz. Emirü’l-Muminin Ali (a.s):
صَومُ شَعبانَ يَذهَبُ بِوَسواسِ الصَّدرِ وَ بَلابِلِ القَلبِ.
“Şabanın orucu, göğüsteki (şeytani vesveseleri) ve kalpteki ıstırap ve huzursuzlukları yok eder.”[4]
* Şabanda En Faziletli Amel…
6- İmam Cafer Sâdık (a.s):
في جوابه لرجل عندما سأله ما أفضَلُ ما يُفعَلُ فيهِ (شَعبانَ) :الصَّدَقَةُ و الإستِغفارُ.
“Şaban ayında yapılan en faziletli amel nedir?” diye soran adama İmam şöyle buyurmuştur: Sadaka ve İstiğfar (Allah’tan bağışlanma dilemek).”[5]
* Şaban Ayının Orucunun Dünyevi ve Uhrevi Bereketleri…
7- İmam Cafer Sâdık (a.s):
صيامشعبان ذخر للعبد يوم القيامة، وما من عبد يكثر الصيام في شعبان إلا أصلح الله له أمر معيشته، وكفاه شر عدوه، وإن أدنى ما يكون لمن يصوم يوما من شعبان أن تجب له الجنة.
“Şabanın orucu, kulun kıyamet günü birikimidir; hangi kul şabanda çok oruç tutarsa, Allah onun geçim durumunu düzeltir ve düşmanının şerrinden korur. Şabandan bir gün oruç tutanın en aşağı mükâfatı, cennetin kendisi için kesinleşmesidir!”[6]
* Şaban Ayından Üç Gün Orucun Bile Bu Kadar Bereketi…
8- Hz. Resulullah (s.a.a):
شعبان شهري، وشهر رمضان شهر الله، عز وجل، فمن صام يوما من شهري كنت شفيعهيوم القيامة، ومن صام يومين من شهري غفر له ما تقدم من ذنبه، ومن صام ثلاثة أيام من شهري قيل له: استأنف العمل.
“Şaban benim ayımdır, ramazan ayı da Allah’ın (Azze ve Celle) ayıdır. O halde kim benim ayımdan bir gün oruç tutarsa, kıyamet günü onun şefaatçisi olurum; benim ayımdan iki gün oruç tutarsa, geçmiş günahları bağışlanır ve benim ayımdan üç gün oruç tutarsa ona “ameline yeniden başla.” diye hitap edilir!”[7]
* Oruç Tutanları ve İbadet Edenleriyle Allah’ın İftihar Ettiği Ay…
9- Hz. Resulullah (s.a.a):
عن ابن عباس قالقال رسول الله صلى الله عليه وآله - وقد تذاكر أصحابه عنده فضائل شعبان - فقال: شهر شريف وهو شهري، وحملة العرش تعظمه. وتعرف حقه، وهو شهر تزاد فيه أرزاق المؤمنين لشهر رمضان، وتزين فيه الجنان، وإنما سمي شعبان لأنه يتشعب فيه أرزاق المؤمنين وهو شهر العمل فيه مضاعف: الحسنة بسبعين، والسيئة محطوطة، و الذنب مغفور، والحسنة مقبولة، والجبار جل جلاله يباهي فيه بعباده، وينظر صوامه وقوامه فيباهي بهم حملة العرش…
İbn-i Abbas der ki: Resulullah’ın (s.a.a) yanında ashabı şaban ayının faziletlerinden bahsedince, Allah Resulü (s.a.a) şöyle buyurdu: “Şaban şerefli-yüce bir aydır ve benim ayımdır. Arşı taşıyan melekler de ona tazim edip yüceltir ve hakkını teslim ederler. Şaban öyle bir aydır ki onda müminlerin ramazan rızkı paylaştırılır. Bu ayda cennet süslenir. Bu ayınşaban (şube şube) diye adlandırılmasının sebebi, müminlerin rızıklarının taksim edilişidir. Bu ayda amellerin sevabı kat kat artırılarak her haseneye yetmiş kat sevap verilir; Kötülükler silinir,günah bağışlanır, iyi ameller makbul olur. Cabbâr olan (Rabbimiz Celle Celaluhu) bu ayda (kulluk eden) kullarıyla iftihar eder. Bu ayın oruç tutanlarına ve gece ibadetine kalkanlara (rahmet gözüyle) bakar ve onlarla Arşın taşıyıcısı meleklere karşı övünür.”[8]
* Bir Gün Orucun Sevabı…
10- İmam Cafer Sâdık (a.s):
عن مالك ابن أنس قال: قلت للصادق عليه السلام: يا ابن رسول الله صلى الله عليه وآله ما ثواب من صام يوما من شعبان؟ فقال: حدثني أبي، عن أبيه، عن جده قال: قال رسول الله صلى الله عليه وآله: من صام يوما من شعبان إيمانا واحتسابا غفر له.
"Mâlik bin Enes der ki: İmam Sadık’a (a.s) dedim ki: Ey Peygamber’in oğlu! Şabandan bir gün oruç tutanın sevabı nedir? Dedi ki: Babam babasından o da dedesinden Resulullah’ın (s.a.a) şöyle buyurduğunu nakletti: Kim şabandan bir gün inanarak ve sadece Allah rızası için oruç tutarsa, bağışlanmış olur!”[9]
* Bu ayın orucu keffaret ve tevbe sayılır…
11- İmam Cafer Sâdık (a.s):
صوم شهر شعبانوشهر رمضان توبة من الله ولو من دم حرام.
“Şaban ve Ramazan aylarının orucu Allah’tan (insana) nasip olan bir tevbedir, hatta eğer insan saygın bir kanı dökmüş olsa bile!”[10]
* Şaban ve Ramazanın Orucu En Ağır günahların Dahi Keffareti…
12- Hz. Resulullah (s.a.a):
شعبان شهري، ورمضانشهر الله، فمن صام من شهري يوما وجبت له الجنة، ومن صام منه يومين كان من رفقاء النبيين والصديقين يوم القيامة، ومن صام الشهر كله ووصله بشهر رمضان كان ذلك توبة له من كل ذنب صغير أو كبير ولو من دم حرام.
“Şaban benim ayımdır, ramazan ise Allah’ın ayıdır. O halde kim benim ayımdan bir gün oruç tutarsa, cennet onun için kesinleşir; kim iki gün oruç tutarsa, kıyamet günü Peygamberlerin ve Sıddıkların arkadaşlarından olur. Kim ayın hepsini oruç tutar ve ramazan ayı ile birleştirirse, bu onun için küçük-büyük her günahtan keffaret olur, hatta haram bir kanı dökmüş olsa bile.”[11]
* Şabanın En Faziletli Duası…
13- İmam Cafer Sâdık (a.s):
صوم شعبان كفارة الذنوب العظام، حتى لو أن رجلا بلي بدم حرام فصام من هذا الشهر أياما وتاب لرجوت له المغفرة " قال: قلت له:فما أفضل الدعاء في هذا الشهر؟ فقال: الاستغفار، إن من استغفر في شعبان كل يوم سبعين مرة كان كمن استغفر في غيره من الشهور سبعين ألف مرة، قلت: فكيف أقول؟ قال: قل: أستغفر الله وأسأله التوبة.
“Şabanın orucu büyük günahların kefaretidir. Hatta eğer bir kimse haram bir kanı boynunda taşıyorsa, bu aydan bazı günleri oruç tutup (samimi) tevbe eder (ve diyet öderse) benin onun için de bağışlanmayı ümit ediyorum.” Ravi der ki ben “Bu ayda en faziletli dua nedir?” diye sorduğumda şöyle buyurdu: “İstiğfar (Allahtan mağfiret dilemek) en faziletli duadır. Kim şabanda her gün yetmiş defa istiğfar ederse, diğer aylarda yetmiş bin defa istiğfarın sevabına bedeldir.” Ravi der ki: “Peki nasıl istiğfar edeyim?” diye sorduğumda ise, şöyle buyurdu: “Deki ‘Esteğfirullahe ve es’eluhu’t-tevbe.’ (Allah’tan bağışlanma ve tevbe tevfiki diliyorum.)”[12]
* Şaban ayının orucu, bazı özel günahların kefaretidir…
14- Hz. Resulullah (s.a.a):
عن أبي حمزة، عن أبي جعفر، عن أبيه عليه السلام قال: قال رسول الله صلى الله عليه وآله: من صام شعبان كان له طهرا من كل زلة ووصمة وبادرة، قال أبو حمزة: قلت لأبي جعفر عليه السلام: ما الوصمة؟ قال: اليمين في معصية، ولا نذر في معصية، قلت:فما البادرة؟ قال: اليمين عند الغضب، والتوبة منها الندم عليها .
Ebu Hamza İmam Muhammed Bakır (a.s) kanalıyla Resulullah’ın (s.a.a) şöyle buyurduğunu nakletmiştir: “Şabanı oruç tutan kimse için tuttuğu oruç, her ‘zelle’den, ‘vaseme’den ve ‘bâdire’den temizlenme vesilesidir.” Ebu Hamza İmam Muhammed Bâkır’a (a.s) ‘Vaseme nedir?’ diye sorduğunda şöyle buyurdu: ‘Günah olan bir şey için yemin etmektir.’ Yine ‘Peki, ‘bâdire nedir?’ diye sorunca da şöyle buyurdu: ‘Öfke halinde yemin etmektir. Tevbesi ise buna pişmanlık duymaktır.’ buyurdu.”[13]
* Şabanın Son Üç Gününün Orucu…
15- İmam Cafer Sâdık (a.s):
من صام ثلاثة أيام من آخر شعبان ووصلها بشهر رمضانكتب الله له صوم شهرين متتابعين.
“Kim Şabanın sonundan üç gün oruç tutar ve onu Ramazan ayıyla birleştirirse, Allah onun için iki ayın orucunun sevabını yazar.”[14]
* Yine Şabanın Orucu…
16- İmam Cafer Sâdık (a.s):
صوم شعبان حسن لمن صامه، لان الصالحين قد صاموه، ورغبوا فيه، وكان رسول الله صلى الله عليه وآلهيصل شعبان بشهر رمضان.
“Şabanın orucu tutan kimse için güzel ameldir. Zira Salihler onu oruç tutmuşlardır. Resulullah (s.a.a) da şabanın orucunu Ramazan ile birleştiriyordu.”[15]
* Şaban ve Ramazanın Peş Peşe Orucu…
17- İmam Cafer Sâdık (a.s):
صوم شعبان وشهر رمضان شهرين متتابعين توبة والله من الله.ودام نظره إليه في الجنة.
“Şaban ve Ramazan orucu iki ay peş peşe tutulursa, vallahi Allah’ın insana nasip ettiği bir tevbedir. Allah’ın ona (rahmet) bakışı cennette devam eder.”[16]
* Şaban Ayında Oruç, İstiğfar, Sadaka…
18- İmam Ali Rıza (a.s):
من صام من شعبان يوما واحدا ابتغاء ثواب الله دخل الجنة، ومن استغفر الله في كل يوم من شعبان سبعين مرة حشر يوم القيامة في زمرة رسول الله صلى الله عليه وآله ووجبت له من الله الكرامة، ومن تصدق في شعبان بصدقة ولو بشق تمرة حرم الله جسده على النار، ومن صام ثلاثة أيام من شعبان ووصلها بصيام شهر رمضان كتب الله له صوم شهرين متتابعين .
“Kim Şabandan bir gün Allah rızası için oruç tutarsa, cennete girer. Kim şabanın her gününde yetmiş defa istiğfar ederse (Allah’tan bağışlanma dilerse), kıyamet gününde Resulullah’ın (s.a.a) safında haşrolur ve Allah’tan taraf değer verilmeyi hak eder. Kim şabanda yarım hurma kadar da olsa sadaka verirse, Allah bedenini ateşe haram kılar. Ve kim şabandan üç gün oruç tutar ve onu ramazan ayının orucuyla birleştirirse, Allah onun için iki ay peş peşe tutulan oruç sevabı yazar.”[17] [18]
* Kalan günleri değerlendir…
19- İmam Ali Rıza (a.s):
عن الهروي قال: دخلت على الرضا عليه السلام في آخر جمعة من شعبان، فقال: يا أبا الصلت إن شعبان قد مضى أكثره وهذا آخر جمعة فيه، فتدارك فيما بقي منه تقصيرك فيما مضى منه وعليك بالاقبال على ما يعنيك، وأكثر من الدعاء والاستغفار، وتلاوة القرآن وتب إلى الله من ذنوبك ليقبل شهر الله إليك وأنت مخلص لله عز وجل، ولا تدعن أمانة في عنقك إلا أديتها ولا في قلبك حقدا على مؤمن إلا نزعته، ولا ذنبا أنت مرتكبه إلا قلعت عنه، واتق الله، وتوكل عليه في سر أمرك وعلانيته، ومن يتوكل على الله فهو حسبه إن الله بالغ أمره قد جعل الله لكل شئ قدرا.وأكثر من أن تقول فيما بقي من هذا الشهر " اللهم إن لم تكن غفرت لنا فيما مضى من شعبان، فاغفر لنا فيما بقي منه " فان الله تبارك وتعالى يعتق في هذا الشهر رقابا من النار لحرمة شهر رمضان.
“Ebu Salt Hirevi der ki:“Şabanın son cumasında İmam Ali Rıza’nın (a.s) yanına gittim. İmam (a.s) beni gördüğünde şöyle buyurdu: ‘Ey Ebu Salt! Şabanın çoğu gitti azı kaldı ve işte bu şabanın son cumasıdır. O halde şabanın geçen günlerindeki ihmalini telafi etmeye çalış. Senin için önemli olan şeylere yönel. Çok dua ve istiğfar et, çok Kur’an oku; günahlarından Allah’a tevbe et ki arındığın bir halde Allah’ın ayı (Ramazan) sana doğru gelsin. Boynunda yerine ulaştırmadığın bir emanet kalmasın; kalbinde her hangi bir mümine söküp atmadığın kin ve düşmanlık kalmasın; ayrılmadığın herhangi bir günah kalmasın. Gizli veya aşikar her işinde Allah’tan sakın ve ona tevekkül et-güven; kim Allah'a güvenirse, Allah ona yeter. Allah buyruğunu sonuçlandırır. Allah, her şey için bir ölçü koymuştur. Bu ayın kalan günlerinde şu duayı çok oku: ‘Allah’ım! Şabanın geçmiş günlerinde bizi bağışlamamışsan, kalan günlerinde bizi bağışla.’ Şüphesiz Allah Tebâreke ve Teâlâ bu ayda nice bedenleri ramazan ayı hürmetine ateşten azad eder.”[18] [19]
* Resulullah Sevgisi ve Allah Rızası İçin Şaban Orucu…
20- Hz. Emirü’l-Müminin Ali (a.s):
من صام شعبان محبة لنبي الله (صلى الله عليه وآله وسلم) وتقربا إلى الله عزّ وجلّ أحبه الله وقربه من كرامته يوم القيامة وأوجب له الجنة.
“Kim Şaban ayını Resulullah (s.a.a) sevgisi ve Allah’a (Azze ve Celle) yakınlaşma niyetiyle oruç tutarsa, Allah onu sever ve kıyamet günündeki kerametine yakınlaştırır ve cenneti onun için kesinleştirir.”[19] [20]
* Resulullah’ın (s.a.a) Duasına Mazhar Olmak İsteyen…
21- İmam Muhammed Bakır (a.s):
إن صوم شعبان صوم النبيين، وصوم أتباع النبيين، فمن صام شعبان فقد أدركته دعوة رسول الله (صلى الله عليه وآله وسلم) لقوله (صلى الله عليه وآله وسلم): رحم الله من أعانني على شهري.
“Şabanın orucu Peygamberlerin ve takipçilerinin orucudur. Kim şabanı oruç tutarsa, Resulullah’ın (s.a.a) duasına mazhar olur. Zira o (s.a.a) şöyle dua etmişti: “Benim ayım (olan şaban) hakkında bana yardımcı olan kimseye Allah merhamet etsin!”[20] [21]
* Acaba Ehl-i Beyt Şaban Ayı oruç tuttu mu?...
22- İmam Cafer Sâdık (a.s):
يونس بن يعقوب قال: سألت أبا عبد الله عليه السلام عن صوم شعبان هل كان أحد من آبائك يصومه؟ فقال: خير آبائي رسول الله صلى الله عليه وآله أكثر صيامه في شعبان.
Yunus b. Yakup der ki, İmam Cafer Sâdık’a (a.s) “Acaba babalarınızdan şaban ayını oruç tutan olmuş mudur?” diye sorduğumda şöyle buyurdu: “Babalarımın en hayırlısı olan Resulullah’ın (s.a.a) en çok (müstehap) orucu şaban ayında idi.”[21] [22]
* Neden Şabandan gafilsiniz?!...
23- Hz. Resulullah (s.a.a):
سئل رسول الله صلى الله عليه وآله عن صومرجب فقال: أين أنتم عن شعبان.
“Recep ayının orucu (ve fazileti) Resulullah’a (s.a.a) sorulunca ‘Şabanı neden sormuyorsunuz?!’ buyurdu.”[22] [23]
* Elçinin Nidası…
24- İmam Cafer Sâdık (a.s):
عن صفوان الجمال قال: قال لي أبو عبد اللهعليه السلام: حث من في ناحيتك على صوم شعبان، فقلت: جعلت فداك ترى فيها شيئا؟ فقال: نعم، إن رسول الله صلى الله عليه وآله كان إذا رآى هلال شعبان أمر مناديا ينادي في المدينة: يا أهل يثرب إني [رسول] رسول الله إليكم ألا إن شعبان شهري فرحم الله من أعانني على شهري، ثم قال: إن أمير المؤمنين عليه السلام كان يقول: ما فاتني صومشعبان منذ سمعت منادي رسول الله صلى الله عليه وآله ينادي في شعبان، فلن تفوتني أيام حياتي صوم شعبان إن شاء الله، ثم كان عليه السلام يقول: صوم شهرين متتابعين توبة من الله.
Safvân-ı Cemmâl der ki: “İmma Cafer Sâdık (a.s) bana buyurdu ki: ‘Nahiyende bulunan kimseleri şaban orucuna teşvik et.’ Ben “Canım sana feda olsun, acaba bunda bir fazilet görüyor musunuz?’ diye sorduğumda şöyle buyurdu: ‘Evet, şüphesiz ki Allah Resulü (s.a.a) şabanın hilalini gördüğünde, bir münadinin Medine’de şöyle seslenmesini emrederdi: ‘Ey Yesrip ehli! Ben Resulullah’ın (s.a.a) size elçisiyim. (Size şöyle seslenmemi istemiştir): ‘Şüphesiz ki şaban benim ayımdır. Benim ayım hakkında bana yardımcı olan kimseye Allah merhamet etsin.’ İmam sonra şöyle devam etti: Emirü’l-Müminin (a.s) şöyle derdi: ‘ŞabandaResulullah’ın (s.a.a) elçisini duyduğum andan itibaren hayatım boyunca şabanın orucunu kaçırmayacağım inşallah!’ Sonra ‘İki ayı peş peşe oruç tutmak, Allah’ın nasip ettiği bir tevbedir.’ diye ilavede bulunurdu.”[23] [24]
* Anasından doğmuş gibi temizlenir…
25- İmam Ali Rıza (a.s):
من صام أول يوم من شعبان وجبت له الرحمة، ومن صام يومين من شعبانوجبت له الرحمة والمغفرة والكرامة من الله عز وجل يوم القيامة، ومن صام شهر رمضانوجبت له الرحمة، ومن صام ثلاثة أيام من آخر شعبان ووصلها بصيام شهر رمضان –إيمانا واحتسابا – خرج من الذنوب كيوم ولدته أمه.
“Kim Şabanın ilk gününü oruç tutarsa, (İlahi) rahmet onun için kesinleşir; kim iki gün oruç tutarsa, kıyamet gününde Allah (Azze ve Celle) tarafından rahmet, mağfiret ve keramet onun için kesinleşmiş olur. Kim ramazan ayını oruç tutarsa, rahmet onun için kesinleşir. Ve kim şabanın sonundan üç gün oruç tutar ve ramazan ile birleştirirse, bunu da sadece imanından dolayı ve Allah rızası için yaparsa, anasından yeni doğmuş gibi günahlarından temizlenir!”[24] [25]
* Oruç ve Gusül…
26- İmam Cafer Sâdık (a.s):
صوموا شعبان واغتسلوا ليلة النصف منه، ذلك تخفيف من ربكم ورحمة.
“Şabanı oruç tutun ve on beşinci gecede gusledin; bu Rabbinizden sizin için (günahlardan) hafifleme ve rahmet vesilesidir.”[25] [26]
* İmam Zeynülabidin’in (a.s) Şaban Ayı Girdiğinde Ashabına Hitabı…
27- İmam Muhammed Bâkır (a.s):
كان أبي زين العابدين عليه السلام إذا دخل شعبان جمع أصحابه فقال: معاشر أصحابي أتدرون أي شهر هذا؟ هذا شهر شعبان، وكان رسول الله صلى الله عليه وآله يقول: شعبانشهري ألا فصوموا فيه محبة لنبيكم، وتقربا إلى ربكم، فوالذي نفس علي بن الحسين بيده لسمعت أبي الحسين بن علي عليه السلام يقول: سمعت أمير المؤمنين عليه السلام يقول: من صام شعبان محبة نبي الله صلى الله عليه وآله وتقربا إلى الله عز وجل أحبه الله وقربه من كرامته يوم القيامة وأوجب له الجنة.
İmam Muhammed Bâkır’dan (a.s) şöyle buyurduğu nakledilmiştir:
“Babam İmam Zeynülabidin (a.s) şaban ayı girdiği zaman ashabını toplar ve onlara şöyle buyururdu:
"Ey ashabım (dostlarım), bu ayın hangi ay olduğunu musunuz? Bu, Şaban ayıdır. Resulullah (s.a.a) şöyle buyururdu: 'Şaban, benim ayımdır.' Bu ayı, Peygamberinizin sevgisi ve Rabbinize yakınlaşmak için oruç tutun.” Canımı elinde tutan (Allah'a) andolsun ki, babam İmam Hüseyin'den (a.s) duydum ki şöyle derdi: Emirü'l-Müminin Ali'den (a.s) şöyle buyurduğunu duydum: “Kim şaban ayını Resulullah'a (s.a.a) olan sevgisinden dolayı ve Allah'a (Azze ve Celle) yakınlaşmak için oruç tutarsa, Allah onu sever, kıyamet günü onu kendi kerametine yakınlaştırır ve cenneti onun için kesinleştirir."[26] [27]
* Gökler süslenir ve melekler dua eder…
28- Hz. Resulullah (s.a.a):
تتزين السماوات في كل خميس من شعبان، فتقول الملائكة: إلهنا اغفر لصائمه، وأجب دعائهم ـ إلى أن قال: ـ ومن صام فيه يوما واحدا حرم الله جسده على النار.
“Şabanın her perşembe gününde gökler süslenir ve melekler şöyle dua ederler: “Ey İlahımız! Bu günün oruç tutanını bağışla ve dualarını kabul buyur.” Sonra şöyle devam etti: “Kim onda bir gün oruç tutarsa, Allah onun cesedini ateşe haram kılar!”[27] [28]
* On Beşinci Gecenin İhyası…
29- Hz. Resulullah (s.a.a):
مَن أحيا لَيلةَ العِيدِ ولَيلةَ النِّصفِ مِن شَعبانَ ، لَم يَمُتْ قَلبُهُ يَومَ تَموتُ القُلوبُ.
“Kim (Ramazan ve Kurban) bayramı gecesini ve şabanın on beşinci gecesini (ibadetle) ihya ederse, kalplerin öleceği (kıyamet) gününde onun kalbi ölmez.”[28] [29]
* On Beşinci Gecenin Önemi ve Bereketleri…
30- İmam Ali Rıza (a.s):
عن علي بن الحسن بن فضال عن أبيه قال: سألت الرضا عليه السلام، عن ليلة النصف من شعبان، قال: هي ليلة يعتق الله فيها الرقاب من النار، ويغفر فيها الذنوب الكبار، قلت: فهل فيها صلاة زيادة على سائر الليالي؟ فقال: ليس فيها شئ موظف، ولكن إن أحببت أن تتطوع فيها بشئ فعليك بصلاة جعفر بن أبي طالب عليه السلام، وأكثر فيها من ذكر الله عز وجل ومن الاستغفار والدعاء، فان أبي عليه السلام كان يقول: الدعاء فيها مستجاب قلت له: إن الناس يقولون: إنها ليلة الصكاك؟ فقال عليه السلام: تلك ليلة القدر في شهر رمضان.
Ravi İmam Ali Rıza’ya (a.s) Şabanın on beşinci gecesi hakkında sorduğunda şöyle buyurmuştur: “O öyle bir gecedir ki onda Allah bedenleri ateşten azad eder; onda büyük günahları bağışlar.” Rabi tekrar “O gecede diğer gecelerdeki namazlara ilaveten başka bir namaz var mıdır?” diye sorduğunda şöyle buyurmuştur: “Farz olan bir şey yoktur. Ama eğer gönüllü olarak bir namaz kılmak istersen, Cafer-i Tayyâr namazını kıl. Yine bu gecede bol bol Allah’ı (Azze ve Celle) zikret, dua ve istiğfarda bulun. Şüphesiz babam (İmam Musa Kâzım) (a.s) şöyle buyururdu: “Bu gecede dua kabul olur. Ravi “İnsanlar bu gecenin senetler gecesi olduğunu söylüyorlar, (ne dersininiz bu konuda).” diye sorduğunda ise İmam (a.s) şöyle buyurdu: “O ramazan ayındaki Kadir Gecesi’dir.”[29] [30]
* Kadir Gecesinden Sonra En Faziletli gece…
31- İmam Muhammed Bâkır (a.s):
عن جعفر بن محمد الصادق عليه السلام قال: سئل الباقر عليه السلام عن فضل ليلة النصف من شعبان فقال: هي أفضل ليلة بعد ليلة القدر، فيها يمنح الله تعالى العباد فضله، ويغفر لهم بمنه، فاجتهدوا في القربة إلى الله فيها فإنها ليلة آلى الله تعالى على نفسه أن لا يرد سائلا له فيها، ما لم يسأل معصية، وإنها الليلة التي جعلها الله لنا أهل البيت بإزاء ما جعل ليلة القدر لنبينا صلى الله عليه وآله فاجتهدوا في الدعاء والثناء على الله تعالى عز وجل، فإنه من سبح الله تعالى فيها مائة مرة وحمده مائة مرة وكبره مائة مرة غفر الله تعالى له ما سلف من معاصيه، وقضى له حوائج الدنيا والآخرة ما التمسه منه، وما علم حاجته إليه، وإن لم يلتمسه منه كرما منه تعالى وتفضلا على عباده.
قال أبو يحيى: فقلت لسيدنا الصادق عليه السلام: أيش الأدعية فيها؟ فقال:إذا أنت صليت العشاء الآخرة فصل ركعتين اقرأ في الأولى بالحمد وسورة الجحد وهي قل يا أيها الكافرون واقرء في الركعة الثانية بالحمد، وسورة التوحيد، و هي قل هو الله أحد، فإذا سلمت قلت: سبحان الله ثلاثا وثلاثين مرة، والحمد لله ثلاثا وثلاثين مرة والله أكبر أربعا وثلاثين مرة، ثم قل: " يا من إليه ملجأ العباد في المهمات " الدعاء إلى آخره…فإذا فرغ سجد ويقول:
يا رب عشرين مرة، يا محمد سبع مرات لا حول ولا قوة إلا بالله عشر مرات ما شاء الله عشر مرات لا قوة إلا بالله عشر مرات ثم تصلي على النبي وآله، وتسأل الله حاجتك فوالله لو سألت بها بفضله وكرمه عدد القطر ليبلغك الله إياها بكرمه وبفضله.
İmam Cafer Sâdık (a.s), babası İmam Muhammed Bâkır’a (a.s) şabanın on beşinci gecesinin fazileti hakkında sorulduğunda şöyle buyurduğunu nakleder: “O gece Kadir gecesinden sonra en faziletli gecedir. O gecede Allah-u Teâlâ kullarına kendi fazlını ve lütfunu ihsan eder ve minnetiyle onları bağışlar. O halde o gecede Allah’a yakınlaşmak için var gücünüzle çaba gösterin. Zira o gece öyle bir gecedir ki Allah-u Teala hiçbir saili -günah bir şey istemediği takdirde- o gecede eli boş geri çevirmeyeceğine dair yemin etmiştir. Allah-u Teala Kadir gecesini Resulullah (s.a.a) için kararlaştırdığı gibi o geceyi de bizim için belirlemiştir. O halde Allah-u Teala’ya (Azze ve Celle) dua ve hamdu sena etme konusunda ciddiyet gösterin. Kim bu gecede, yüz defa (Subhnallah diyerek) Allah’ı tenzih eder, yüz defa (Elhamdulillah diyerek) Allah’a hamd ederse ve yüz defa da (Allahu Ekber diterek) tekbir getirirse, Allah-u Teala onun geçmiş günahlarını bağışlar. Allah’tan istediği dünya ve ahiret hacetlerini yerine getirir. Hatta Kerem ve lütfuyla onun istemediği ama Allah’ın bildiği hacetlerini de yerine getirir.
Hadisin ravisi Ebu Yahya der ki Efendimiz İmam Sâdık’a (a.s) dedim ki: “Bu gecede okunan dualar nelerdir?” Şöyle buyurdu: “Yatsı namazını kıldıktan sonra, birinci rekattaFâtiha’dan sonra Kâfirun, ikinci rekatta ise Fâtiha’dan sonra İhlâs okuyacak şekilde iki rekat namaz kıl. Namazın selamını verdikten sonra 33 defa Subhanallah, 33 defa Elhamdulillah ve 34 defa da Allah-u Ekber söyle, sonra şöyle de: “يا من إليه ملجأ العباد في المهمات” (duanın tam metnini dua kitaplarında mevcuttur.) Bitirdikten sonra secdeye giderek yirmi defa “Ya Rab”, yedi defa “Ya Muhammed”, on defa “La havle velaquvvete illa billah”, on defa “Mâşâellah” ve on defa da “La quvvete illa billah” söyler, ardından Peygamber ve Ehlibeyti’ne salavat getirir ve hacetlerini Allah’tan dilersin. Allah’a andolsun ki bu amelle Allah’ın fazl ve kereminden yağmur damlaları kadar hacet dilersen, Allah lütuf ve keremiyle seni onlara ulaştırır.”[30] [31]
* On Beşinci Gece İçin İmam Sâdık’ın (a.s) Öğrettiği Dua…
32- İmam Cafer Sâdık (a.s):
إسماعيل بن فضل الهاشمي قال: علّمني الصادق (عليه السلام) هذا الدعاء لادعو به ليلة النصف من شعبان: اللّهُمَّ أَنْتَ الحَيُّ القَيُّومُ العَلِيُّ العَظِيمُ الخالِقُ الرَّازِقُ المُحْيِي المُمِيْتُ البَدِيُ البَدِيعُ، لَكَ الجَلالُ وَلَكَ الفَضْلُ وَلَكَ الحَمْدُ وَلَكَ المَنُّ وَلَكَ الجُودُ وَلَكَ الكَرَمُ وَلَكَ الاَمْرُ وَلَكَ المَجْدُ وَلَكَ الشُّكْرُ وَحْدَكَ لا شَرِيكَ لَكَ، ياواِحُد ياأَحَدُ ياصَمَدُ يامَنْ لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوا أَحَدٌ ؛ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْ لِي وَارْحَمْنِي وَاكْفِنِي ما أَهَمَّنِي وَاقْضِ دَيْنِي وَوَسِّعْ عَلَيَّ فِي رِزْقِي، فَإِنَّكَ فِي هذِهِ الليْلَةِ كُلَّ أَمْرٍ حَكِيمٍ تُفَرِّقُ وَمَنْ تَشاءُ مِنْ خَلْقِكَ تَرْزُقُ فَارْزُقْنِي وَأَنْتَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ، فَإِنَّكَ قُلْتَ وَأَنْتَ خَيْرُ القائِلِينَ النَّاِطِقينَ: وَاسْأَلُوا الله مِنْ فَضْلِهِ فَمِنْ فَضْلِكَ أَسْأَلُ وَإِيَّاكَ قَصَدْتُ وَابْنَ نَبِيِّكَ اعْتَمَدْتُ وَلَكَ رَجَوْتُ فَارْحَمْنِي ياأَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ .
“İsmail b. Fazli’l-Haşimi der ki İmam Cafer Sâdık (a.s) bana on beşinci gecede okumam için şu duayı öğretti: “Allah'ım! Sen, diri, varlıkları ayakta tutan, yüce, azametli, yaratan, rızk veren, dirilten, öldüren, benzersiz ve taklitsiz yaratansın. Yücelik, fazl-u kerem, hamd, ihsan, cömertlik ve kerem sana mahsustur. Emir sana aittir; üstünlük ve şükür sana lâyıktır. Teksin ve ortağın yoktur. Ey eşsiz, ey tek, ey eksiksiz, ey doğurmayan ve doğ-mayan ve kendisine kimsenin eş olamayacağı (Allah)! Muhammed ve Ehlibeyt'ine salât ve selâm eyle ve beni bağışla; bana merhamet et. Önemli sorunlarımda bana yeterli ol; borcumu karşıla; rızkımı bol eyle. Çünkü sen, bu gecede hikmetli işleri belirler ve yaratıklarından istediğine rızk verirsin; o hâlde beni de rızıklandır; sen, en iyi rızk verensin; en iyi söz söyleyen sensin; (Kur'ân'da) şöyle buyurmuşsun: "Allah'ın fazl-u kereminden dilediğiniz (her şeyi) isteyin." Ben de (hacetlerimi) senin fazl-u kereminden diliyor ve sana yöneliyorum. Peygamber'inin evladına güveniyor ve ümidimi sana bağlıyorum; o hâlde bana merhamet et, ey merhametlilerin en merhametlisi!”[31] [32]
* On Beş Şabanda İmam Hüseyn’i (a.s) Ziyaret Etmek…
33- İmam Muhammed Bâkır (a.s):
من زار قبر الحسين عليه السلام في النصف من شعبان غفرت له ذنوبه، ولم يكتب عليه سيئة في سنته، حتى يحول عليه الحول، فان زاره في السنة الثانية غفرت له ذنوبه.
“Şabanın on beşinde İmam Hüseyin’i (a.s) ziyaret eden kimsenin günahları bağışlanır ve gelecek yıla kadar onun için kötülük yazılmaz. Eğer gelecek yıl da aynı gün İmam’ı ziyaret ederse günahları bağışlanır.”[32] [33]
* On Beşinci Gecedeki Dört rekatlık Namaz ve Duası…
34- İmam Muhammed Bâkır (a.s) veya İmam Cafer Sâdık (a.s):
إذا كان ليلة النصف من شعبان، فصل أربع ركعات تقرء في كل ركعة قل هو الله أحد مائة مرة، فإذا فرغت فقل: " اللهم إني إليك فقير ومن عذابكخائف مستجير، اللهم لا تبدل اسمي، ولا تغير جسمي، ولا تجهد بلائي، ولا تشمت بي أعدائي، أعوذ بعفوك من عقابك، وأعوذ برحمتك من عذابك وأعوذ برضاك من سخطك، وأعوذ بك منك، جل ثناؤك أنت كما أثنيت على نفسك وفوق ما يقول القائلون.
“Şabanın on beşinci gecesi olduğunda, her rekatında (Fatiha’dan sonra) yüz defa İhlas okuyarak ikişer ikişer dört rekat namaz kıl. Namazları bitirdikten sonra şöyle dua et:
اللهم إني إليك فقير ومن عذابكخائف مستجير، اللهم لا تبدل اسمي، ولا تغير جسمي، ولا تجهد بلائي، ولا تشمت بي أعدائي، أعوذ بعفوك من عقابك، وأعوذ برحمتك من عذابك وأعوذ برضاك من سخطك، وأعوذ بك منك، جل ثناؤك أنت كما أثنيت على نفسك وفوق ما يقول القائلون.
“Allah’ım! Ben sana muhtacım; azabından korkuyor ve sana sığınıyorum. Allah’ım! (İmanî ve İslamî) ismimi başka bir şeyle değiştirme; cismimi değişikliğe uğratma; beni zor imtihan ve belâya tâbi tutma; düşmanlarımı bana karşı sevindirme.
(Allah'ım!) vereceğin cezadan affına, azabından rahmetine, gazabından hoşnutluğuna ve senden sana sığınıyorum. Senin (medh ü) senan yücedir; sen, kendini methettiğin gibisin ve bütün vasfedenlerin vasfından ötesin.”[33] [34]
* Resulullah’ın On Beşinci Gecedeki Duası…
35- Hz. Resulullah (s.a.a):
اللّهُمَّ اقْسِمْ لَنا مِنْ خَشْيَتِكَ مايحَوُلُ بَيْنَنا وَبَيْنَ مَعْصِيَتِكَ وَمِنْ طاعَتِكَ ماتُبَلِّغُنا بِهِ رِضْوانَكَ وَمِنَ اليَّقِينِ مايَهُونُ عَلَيْنا بِهِ مُصِيباتُ الدُّنْيا، اللّهُمَّ أَمْتِعْنا بِأَسْماعِنا وَأَبْصارِنا وَقُوَّتِنا ما أَحْيَيْتَنا وَاجْعَلْهُ الوارِثَ مِنَّا وَاجْعَلْ ثأْرَنا عَلى مَنْ ظَلَمَنا وَانْصُرْنا عَلى مَنْ عادانا وَلا تَجْعَلْ مُصِيبَتَنا فِي دِينِنا وَلا تَجْعَلْ الدُّنْيا أَكْبَر هَمِّنا وَلا مَبْلَغَ عِلْمِنا، وَلا تُسَلِّطْ عَلَيْنا مَنْ لا يَرْحَمُنا بِرَحْمَتِكَ ياأَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.
Resulullah (s.a.a) on beşinci gecede şu duayı okurdu: “Allah'ım! Günahla aramızda engel olacak derecede bize korku ve haşyet nasip et. Rızanı kazanmaya vesile olacak ölçüde bizi itaatine muvaffak et. Dünyanın belâ ve zorluklarını bize kolaylaştıracak ölçüde yakin nasip et. Allah'ım! Yaşadığımız müddetçe bizi kulaklarımız, gözlerimiz ve gücümüzden yararlandır; bizden sonra da vârislerimize ulaştır. Bize zulmedenlerden intikamımızı al; bize düşmanlık besleyenlere karşı bizi muzaffer kıl. Musibet ve belamızı dinimizde kılma. En büyük gayret ve telaşımızı dünyamız için yapmaktan bizi koru. İlmimizi dün-yayla sınırlandırma. Bize acımayanları bize musallat etme; rahmetin hakkına ey merhametlilerin en merhametlisi!”[34] [35]
* On Beşinci Gece Kılınan On Rekatlık Namaz…
36- Hz. Resulullah (s.a.a):
في هذه الليلة هبط على حبيبي جبرئيل عليه السلام، فقال لي: يا محمد مر أمتك إذا كان ليلة النصف من شعبان أن يصلي أحدهم عشر ركعات، في كل ركعة يتلو فاتحة الكتاب، وقل هو الله أحد عشر مرات، ثم يسجد ويقول في سجوده” :اللهم لك سجد سوادي وجناني وبياضي يا عظيم كل عظيم، اغفر ذنبي العظيم وإنه لا يغفر غيرك يا عظيم“ فإذا فعل ذلك محا الله عز وجل له اثنين وسبعين ألف سيئة، وكتب له من الحسنات مثلها، ومحا الله عز وجل عن والديه سبعين ألف سيئة.
“Bu gecede habibim Cebrail bana inerek şöyle dedi: Ey Muhammed! Ümmetine söyle şabanın on beşinci gecesi olduğunda, her biri her rekatta bir Fatiha ve on bir defa İhlas okuyacak şekilde ikişer ikişer on rekat namaz kılsın, sonra secdeye kapanarak şu duayı okusun:
اللهم لك سجد سوادي وجناني وبياضي يا عظيم كل عظيم، اغفر ذنبي العظيم وإنه لا يغفر غيرك يا عظيم“
“Allah’ım! Siyahım, iç organlarım ve beyazım (bütün vücudum) sana secde etti; benim büyük günahımı bağışla. Zira senden başkası bağışlayamaz ey azametli (Rabbim)!”[35] [36]
* Şabanda İstiğfar ve Tevbenin Üç Önemli Faydası…
37- İmam Ali Rıza (a.s):
من قال في كل يوم من شعبانسبعين مرة أستغفر الله وأسأله التوبة، كتب الله له براءة من النار، وجوازا على الصراط، وأدخله دار القرار.
“Kim Şabanın her gününde yetmiş defa “Esteğfirullahe ve es’eluhu’t-tevbe” (Allah’tan bağışlanma ve tevbe tevfiki istiyorum.) derse, Allah onun için cehennem ateşinden kurtuluşu ve sırattan geçiş izni yazar ve onu ebediyet yurduna (cennete) yerleştirir.”[36] [37]
* Şabanda Verilen Sadaka…
38- İmam Cafer Sâdık (a.s):
من تصدق بصدقة في شعبان رباها الله جل وعز له كما يربي أحدكم فصيله حتى توافي يوم القيامة وقد صارت له مثل جبل أحد.
“Kim Şabanda bir sadaka verirse, sizlerden birisi devesini büyüttüğü gibi Allah da o sadakayı büyütür ve kıyamet gününde Uhut Dağı kadar büyüdüğü halde onu teslim alır.”[37] [38]
* Önemli Bir İstiğfar Zikri…
39- İmam Cafer Sâdık (a.s):
من قال في كل يوم من شعبان سبعين مرة: أستغفر الله الذي لا إله إلا هو الرحمن الرحيم الحي القيوم وأتوب إليه. كتب في الأفق المبين، قال:قلت: وما الأفق المبين؟ قال: قاع بين يدي العرش، فيها أنهار تطرد، فيه من القدحان عدد النجوم.
“Kim Şabanın her gününde yetmiş defa “Esteğfirullahe’llezi la ila illa huve’r-Rahmanü’r-Rahim, el-Hayyu’l-Gayyum ve etubuileyh” derse, adı “Ufuk-i Mübin”de yazılır. Ravi “Ufuk-i Mübin” nedir diye sorduğunda şöyle buyurdu: “Arşın önünde bir ovadır ki ondan nehirler fışkırır ve o nehirlerde yıldızlar kadar kadehler vardır!”[38] [39]
* Yetmiş Defa İstiğfar…
40- Hz. İmam Ali Rıza (a.s):
من استغفر الله تبارك وتعالى في شعبان سبعين مرة غفر الله ذنوبه.
“Kim Şaban ayında Allah’tan (Tebareke ve Teala) yetmiş defa mağfiret dilerse, Allah günahlarını bağışlar.”[39] [40]
- - - - - - - - - -
Son Notlar
1. [1]- İmam Hasan Askeri Tefsiri, s. 90-296. Hadis çok uzun olduğundan biraz kısaltılarak tercüme edilmiştir.
2. [1] Bihârü’l-Envâr c. 97, s. 83.
3. [1]- Sevâbü’l-A’mâl, s. 62.
4. [1]- Misbâhü’l-Müteheccid, s. 797.
5. [1]- El-Hisâl, s. 612.
6. [1]- İkbâlü’l-A’mâl, c. 3, s. 294.
7. [1]- El-Emâli -Şeyh Sadûk-, s. 11.
8. [1]- El-Mâli -Şeyh Sadûk-, s. 13.
9. [1]- Sevâbü’l-A’mâl, s. 56-58.
10. [1]- El-Emâli -Şeyh Sadûk-, s. 542.
11. [1]- El-Emâli -Şeyh Sadûk-, s. 397.
12. [1]- Bihârü’l-Envâr, c. 94, s. 80.
13. [1]- Bihârü’l-Envâr, c. 94, s. 91.
14. [1]- Meâni’l-Ahbâr, s. 169.
15. [1]- El-Emâli -Şeyh Sadûk-, s. 397.
16. [1]- El-Hisâl, c. 2, s. 152.
17. [1]- Sevâbü’l-A’mâl, s. 54.
18. [1]- El-Hisâl, c. 2, s. 139.
19. [1]- Uyûn-u Ahbâri’-Rıza, c. 2, s. 51.
20. [1]- Fezailü’l-Eşhuri’s-Selâse, s. 61.
21. [1]- El-Muknia, s. 59.
22. [1]- Sevâbü’l-A’mâl, s. 55.
23. [1]- Sevâbü’l-A’mâl, s. 55.
24. [1]- Misbâhü’l-Müteheccid, s. 573.
25. [1]- Bihârü’l-Envâr, c. 94, s. 81.
26. [1]- Misbâhü’l-Müteheccid, s. 783.
27. [1]- Bihrü’l-Envâr, c. 94, s. 82.
28. [1]- İkbâlü’l-A’mâl, s. 688.
29. [1]- Sevâbü’l-A’mâl, s. 102.
30. [1]- El-Emâli, s. 17.
31. [1]- El-Emâli -Şeyh Tûsi-, c. 1, s. 302-303.
32. [1]- Misbâhü’l-Müteheccid, s. 843.
33. [1]- Misbâhü’l-Müteheccid, s. 756-757.
34. [1]- Misbâhü’l-Müteheccid, s. 577.
35. [1]- Mefatihu’l-Cinan, Şaban’ın On Beşinci Gecesinin Amelleri, No: 6 (Türkçe çevirisi, s. 517).
36. [1]- Bihârü’l-Envâr, c. 94, s. 90.
37. [1]- El-Emâli -Şeyh Sadûk-, s. 373.
38. [1]- El-Emâli -Şeyh Sadûk-, s. 373.
39. [1]- El-Hisâl, c. 2, s. 139.
40. [1]- El-Emâli -Şeyh Sadûk-, s. 11.
[1] Bihârü’l-Envâr c.97, s.83.
[2]- Sevâbü’l-A’mâl, s.62.
[3]- Misbâhü’l-Müteheccid, s.797.
[4]- El-Hisâl, s.612.
[5]- İkbâlü’l-A’mâl, c.3, s.294.
[6]- El-Emâli -Şeyh Sadûk-, s.11.
[7]- El-Mâli -Şeyh Sadûk-, s.13.
[8]- Sevâbü’l-A’mâl, s.56-58.
[9]- El-Emâli -Şeyh Sadûk-, s.542.
[10]- El-Emâli -Şeyh Sadûk-, s.397.
[11]- Bihârü’l-Envâr, c.94, s.80.
[12]- Bihârü’l-Envâr, c.94, s.91.
[13]- Meâni’l-Ahbâr, s.169.
[14]- El-Emâli -Şeyh Sadûk-, s.397.
[15]- El-Hisâl, c.2, s.152.
[16]- Sevâbü’l-A’mâl, s.54.
[17]- El-Hisâl, c.2, s.139.
[18]- Uyûn-u Ahbâri’-Rıza, c.2, s.51.
[19]- Fezailü’l-Eşhuri’s-Selâse, s.61.
[20]- El-Muknia, s.59.
[21]- Sevâbü’l-A’mâl, s.55.
[22]- Sevâbü’l-A’mâl, s.55.
[23]- Misbâhü’l-Müteheccid, s.573.
[24]- Bihârü’l-Envâr, c.94, s.81.
[25]- Misbâhü’l-Müteheccid, s.783.
[26]- Bihrü’l-Envâr, c.94, s.82.
[27]- İkbâlü’l-A’mâl, s.688.
[28]- Sevâbü’l-A’mâl, s.102.
[29]- El-Emâli, s.17.
[30]- El-Emâli -Şeyh Tûsi-, c.1, s.302-303.
[31]- Misbâhü’l-Müteheccid, s.843.
[32]- Misbâhü’l-Müteheccid, s.756-757.
[33]- Misbâhü’l-Müteheccid, s.577.
[34]- Mefatihu’l-Cinan, Şaban’ın On Beşinci Gecesinin Amelleri, No: 6 (Türkçe çevirisi, s. 517).
[35]- Bihârü’l-Envâr, c.94, s.90.
[36]- El-Emâli -Şeyh Sadûk-, s.373.
[37]- El-Emâli -Şeyh Sadûk-, s.373.
[38]- El-Hisâl, c.2, s.139.
[39]- El-Emâli -Şeyh Sadûk-, s.11.