.
.
Ehlader Araştırma Bölümü
İmam Rıza iki yüz üç yılında şehit edildi. Onun tek evladı sekiz yaşında idi. Bu yüzden Şiîler ıstırab ve endişe içinde idiler. Tarihçilerin nakline göre bu dönemde Şiîler hayrete ve ihtilâfa düştüler.1
Bu yüzden onlardan bir grup Abdurrahman b. Haccac'ın evinde toplanarak ağlayıp sızlanmaya başladılar.2
Şiîler için İmam Rıza'nın kendi evladı Cevad'ı imamet için seçtiği kesin idi. Ama onun küçük yaşta oluşu halkın itminan için daha çok araştırma yapmalarına neden oldu.
Mevcut ıstırap bazılarının İmam Rıza'nın kardeşi Abdullah b. Musa'ya yönelmelerine sebep oldu. Ama delilsiz hiç kimsenin imametini kabule hazır olmadıkları için içlerinden bir grup ondan bazı sorular sordular. Cevap veremediğini görünce onu terk ettiler.3
Bununla birlikte Şiîlerin ekseriyeti Cevad'ın (a.s) imametine iman getirdiler. Bazıları imamın küçük yaşta olduğunu kendisine bile söylediler. O cevapta şöyle buyurdu: "Hz. Davut, Hz. Süleyman'ı veliahtlığa seçtiği zaman küçük bir çocuk idi ve koyunları otlağa götürüyordu. Oysa Benîi İsrail alimleri onun bu işine karşı çıkmışlardı."4
İmamiyye Şiîleri, imameti ilâhî bir makam olarak değerlendirdikleri için imamın yaşının küçük oluşu onların inancında en küçük bir etki dahi bırakmadı.
Şiîler imametin ispatı için bazı sorular soruyorlardı. İmamet iddiasında bulunanın bu soruların üstesinde geldiğini görünce (elbette imametlerine dair nass olursa) onu masum olarak kabullenirlerdi. İmamiyye Şiîleri İslâm ülkesinin bir çok bölgesinde özellikle Irak, Medain ve İran'da yaşıyorlardı.5
Şiîler İmamla sözüyle bağlantıya girmenin yanı sıra hac farizasını yerine getirirken de onu ziyaret ederlerdi.
Bir rivayete göre İmam Cevad'ın (a.s) Şiîlerinden bir grup Mısır'da yaşıyorlardı. Bu rivayette Ali b. Esbat şöyle diyor: "Ben Mısır'a döndüğümde ashabımız için İmam'ı vasf edebilmek için ona
dikkatle bakıyordum."
Bir rivayette, Horasanlı bir Şiî'nin İmam Cevad'ın huzuruna vardığı nakledilir.6
Hürr b. Osman Hemedanî'den nakledilen bir rivayete göre, Rey Şiîlerinden bir grubun hazreti ziyaret ettiği nakledilir.7 Gittikçe de ziyaretçilerin sayısının arttığı söylenir.8
Kum kenti, İmam Cevad (a.s) döneminde Şianın merkezlerinden biriydi. Kum Şiîlerinin imamla yakın irtibatları vardı.
Şeyhu'l-Kumiyyin lakabıyla anılan Ahmed b. Muhammed b. İsa, İmam Rıza ve İmam Cevad'ın (her ikisine selâm olsun) ashabındandır. Kendisinden geriye fıkıh ve hadis dalında bir çok eser kalmıştır. İmam Hasan Askerî'nin huzuruna bile varmıştır.
İmam'ın Kum'daki vakıflarıyla ilgilenmekle görevli Salih b. Muhammed b. Sehl, onun Kum'daki ashabından bir diğeridir. İmam Rıza'nın (a.s) Horasan'a yolculuğu ve insanlarla diyalogu sayesinde, vekil ağı ve insanlarla ilişkisi üst düzeye varmıştı.