.
.
Ehlader Araştırma Bölümü
Üstad İsmail Himmeti
Eski Ahidin birçok peygamberi İmam Ali'yi (a.s) müjdelemiştir. Birçok ayette ismi geçmektedir. Ancak çeşitli manalarda tercüme edilmiştir ve birçok durumda, anlamsız ve bu husus, bazı durumlarda kafa karıştırıcı ve çelişkilidir. Bazıları Ali'yi fiil olarak çeviriyorlar. Zıpla (uç), hakkında vb. Bazıları zarf olarak "üzerimde" ve "bana" diye kabul ediyorlar. Bazen manası da "en yüce" şeklinde Allah'a işaret edebilir. Ayrıca kutsal kitapta Eli adında adları Ayn lâm yâ harflerinin İbranice karşılığı ile yazılan kişi vardır.
Eli ve İnançlı Rahip
Kutsal kitapta her iki Ahit'te birer kişi Eli¹ olarak adlandırılmıştır. Eski Ahidin Eli'si, Samuel peygamber çocukken Şiloh şehrinin kâhiniydi. Yeni Ahit'te, Luka'nın İsa soyağacında, Eli Yusuf'un, yani (Hristiyanlara göre) Hz. Meryem'in eşi ve Hz. Îsa'nın (a.s) "zannî" babasının babasıdır. Ancak Matta'nın (1:16) soyağacında, Yusuf'un babası Yakup'tur (çözülmemiş başka bir sorun). Eğer Matta'nın bilgisi doğru olursa, Luka'daki Eli uydurma bir isim olabilir.
Eski Ahidin Eli'si, kutsal bir adamdı. Fakat iki oğlu, Hofni ve Finehas, kötü davranışlı idi ve Allah'a karşı saygısız ve kötü amelli idiler (1 Samuel 2:12-17).
Bir Allah adamı göründü ve Eli'ye, iki oğlunun da bir günde öleceğini haber verdi. (Samuel 2:17) fakat Rabb, kendisi için temiz bir kahini atayacaktı. (1 Samuel, 2:35)
1 Samuel 2:35
NIV
"Kendim için inançlı bir rahip seçeceğim, o benim kalbime ve zihnime göre olan şeyi yapacaktır. Onun rahiplik evini kuracağım ve benim seçilmişimin/Mesih'imin (maşiyah) önünde her zaman hizmet edecekler."
Bazıları, Samuel'in, Mesihten önce gelen temiz rahip olduğu görüşündeler. Ancak, ayetin orijinaline dikkatli bakış gösteriyor ki, Mesih yaşadığı vakit bakan olması gerekir. Önünde/before diye tercüme edilen kelime lipnē'dir. Bu, Tekvin 6:11, 10:9 ve 13:10'da kullanılan lipnē kelimesine benziyor. Orada İngilizce'de before gelse de, "huzurunda" anlamındadır (aşağıya bkz.) Öyleyse, Samuel 2:35'te de maksat aynı olmalıdır. Sonuç olarak, rahip, Mesih hayatta olduğu zamanda bulunan bir şahıs olmalıdır. O hâlde, Mesih'ten 1100 sene önce yaşamış olan Samuel olamaz.
Tekvin 6:11
"Yeryüzü de Tanrı'nın önünde (before God) fasit idi ve yeryüzü şiddet ile dolmuştu."
Kutsal Kitabın Eli'si ve İslam'ın Ali'si
Kutsal kitaptaki Eli ile İslam'daki Ali (a.s) arasında göz açıcı bir bağlantı vardır. Samiriler ile Yahudiler, Eli'nin kâhinliği üzerinde birbirlerinden ayrıldılar. Benzer şekilde, Şiiler ve Sünnîler, Ali'nin (a.s) şahsiyeti konusundaki inanç üzerinden bölündüler. Eli'nin oğulları insanları felakete çağırırken, Ali'nin oğulları insanları doğruluğa çağırdılar. İmam Ali (a.s) ve iki oğlu Hasan (a.s) ile Hüseyin (a.s) Mesih -hala olduğu gibi- hayatta iken hizmette bulundular. Bu 1 Samuel 2:35'deki kehaneti yerine getirmektedir. "Kendim için inançlı bir rahip atayacağım, o benim kalbimde ve zihnimde olana uygun olanı yapacaktır. Onun rahiplik evini sağlamlaştıracağım ve benim seçilmişimin² önünde sürekli hizmette olacaklar."
Çeviri: Ali Rıza Akbulut
__________
¹Eli İbranicede, "Ayin-Lamed-Yud" ile yazılır ve "Ayn-lâm-yâ" şeklinde yazılan Ali ile harf karşılığı bakımından aynıdır.
²çev. Notu: Mesih anlamına gelebilen kelime, aynı zamanda seçilmiş anlamına da gelebilmektedir. Dolayısıyla burada kastedilmiş olanın "Mustafa'mın önünde" olması mümkündür. Nitekim Barnabas İncil'inde, Hz. Îsa Mesih olarak anıldığı hâlde, kendi dilinden "ben Mesih değilim" buyurduğu da nakledilmektedir ki, burada Mesih'ten maksat, Mustafa'dır ve Hz. Resulullah Efendimiz'in (s.a.a) lakabıdır.