.
.
Ehlader Araştırma Bölümü
Çok önemli bir konu olduğundan ve bazen oruçlunun bilerek ya da bilmeyerek onca zahmetini hiç ettiğinden dolayı bu bölümde özet olarak orucun afetlerinden de söz etmek istiyorum.
1- Gıybet:
Daha önce hutbenin aralarında bu konuya değinmiştik. Onun için fazla uzatmadan şunu söylemek istiyorum: Oruçluyken gıybet etmek, oruç tutan bir kimsenin kendisine ait verimli bir tarlasını kendi eliyle ateşe vermesine benzer. Resul-i Ekrem (s.a.a) bu konuda şöyle buyurur:
"Her kim Müslüman kardeşinin gıybetini ederse, orucu batıl olur, abdesti bozulur ve böyle dünyadan gidecek olursa Allah'ın haramını helal saymış olur."[1]
Orucu zahirî olarak batıl eden şeyleri risalelerde okuyabilirsiniz. Bu tür hadislerden maksat, oruç ve abdest gibi ibadetlerin sevabının heder olmasıdır.
İbadetlerin sevabını yok eden ameller hadislerde önemle vurgulanır. Burada ‘batıl eder’den kasıt, zahiren batıl olması ve sevabının yok olmasıdır. Zahiren batıl olan bir amelin telafisi mümkündür ama manevî bakımdan batıl olan (sevabı hiç olan) amelin telafisi zordur. Çünkü şahıs zahiren batıl olan ibadetini tekrarlamak ister, ama sevabını gıybet veya başka bir sebeple mahvettiği ameli bir daha tekrarlama düşüncesinde olmaz.
Resul-i Ekrem (s.a.a) bir başka hadisinde şöyle buyurur: "Camide oturup namazı beklemek ibadettir; ancak hades vuku bulmadıkça…"
"Ne tür bir hades?"diye sorulunca şöyle cevap verdi: "Gıybet etmek."[2]
2- Harama Bakmak:
Birçok yerde gözün de oruçlu olması gerektiğini söyledik. Nitekim göz de orucun afetlerindendir. En iyi göz, harama bakmayan gözdür.
Resul-i Ekrem (s.a.a) şöyle buyurur: "Dört şey orucu ve hayır amelleri bozar: Gıybet, yalan, söz dolandırmak ve harama bakmak."
3- Haset:
Haset de sevabı, imanı ve orucun sevabını yakan amellerdendir. İmam Cafer-i Sadık (a.s) orucun sevabını mahveden şeyleri anlatırken hasedin de orucun sevabını mahveden şeylerden olduğunu hatırlatarak "Ateşin odunu yaktığı gibi hasedin de imanı yaktığını" buyurur.
4- Eşe Eziyet Etmek:
Resul-i Ekrem (s.a.a) şöyle buyurur:
"Kocasına diliyle eziyet eden bir kadın, kocasını kendisinden razı ettirmedikçe Allah onun iyiliğini, adaletini ve salih amellerini kabul etmez. Gündüzleri oruç tutsa, geceleri sabaha kadar ibadet etse yine de kocasına eziyet eden kadın, ateşe ilk girecek kimsedir."
Burada şöyle sorulabilir; "Acaba karısına eziyet eden kocalar da aynı şartlara sahip midir?" İşte, hadisin sonunda Resulullah (s.a.a) bu soruya şöyle cevap vermektedir: "Eşlerine zulmeden kocalar da aynı şekildedir."[3]
5- Anne-Babaya Eziyet Etmek
Yine oruç gibi değerli bir ameli mahveden davranışlardan biri de anne-babaya eziyet etmektir. Bir hadis-i şerifinde Resul-i Ekrem (s.a.a) şöyle buyurmaktadır:
"İmama isyan edenin, geriye dönmedikçe firar eden kölenin, tövbe etmedikçe kocasını reddeden kadının ve iyilik yapmadıkça anne-babasına eziyet eden evladın orucu kabul olmaz."[4]
6- Yalan Konuşmak:
Daha önceki hadiste de belirtildiği üzere yalan, orucun sevabını mahveden amellerdendir. Resul-i Ekrem (s.a.a) bu konuda şöyle buyurur:
"Beş özellik vardır ki, oruçlunun orucunu ve abdestlinin abdestini bozar: Yalan, gıybet, söz dolandırmak, şehvetle bakmak (harama) ve yalan yere yemin etmek."[5]
Sevgili dostum işte düşmanımız olan şeytan bu güzel amelleri (orucu ve diğer amelleri) yapmamamız için tüm çabasını sarf eder müminin imanı galip gelir bu amelleri yaparsa bu defa bari sevabını azaltayım diye bin bir hile yapmak ister. Çünkü mümine namaz kılma, oruç tutma, hacca gitme, cihat etme, iyiliği emretme, kötülükten sakındırma vs. diyemediği için ne yapıp edeyim onların sevabını mahvedeyim diye düşünür ve onu yalan konuşmaya, gıybet etmeye, söz dolandırmaya, iftira etmeye vs. sürüklemek ister. Bu hilelerin farkında olmalısın.
7-Küfretmek:
Küfür de orucun sevabını azaltan ve yakan davranışlardan biridir. Oruçlunun dilinin de oruçlu olması gerektiğini birçok hadiste gördük. Eğer oruçlu bir kimse, oruçlu diliyle diğerlerine küfreder ve uygunsuz sözler sarf ederse bu, orucunun sevabının azalmasına sebep olur.
Nitekim Resul-i Ekrem (s.a.a) buyuruyor: "Kendisine küfredilen kul 'Ben oruçluyum, senin bana küfrettiğin gibi ben sana küfretmiyorum!' derse, yüce Allah da ona şöyle buyurur: Kulum kötü bir işten orucuna sığındı, ben de onu ateşten esenliğe çıkardım."[6]
Dostlar, küfür güzel bir şey değildir. Mümin bir kimse dilini böyle uygunsuz sözlere alıştırmamalıdır. Sadece oruçluyken değil, daima bu çirkin amelden sakınılmalıdır.
[1]-Sevabu'l-Âmal, Şeyh Saduk, s.654.
[2]-Usul-u Kafi, c.4, s.60.
[3]-Mekarimu'l-Ahlak, c.2, s.368.
[4]-Vekayiu'l-Eyyam, Hıyabanî, s.431.
[5]-Nehcu'l-Fasahat, Hadis: 1459.
[6]-Bimarihay-i Ruh ve Cism, s.77.