.
.
Ehlader Araştırma Bölümü
Alman filozof Johann Goethe "Ali Veliyullah" cümlesini eliyle o kadar fazla yazmıştı ki, sanki bu cümleyi belirli bir amaçla öğrenmeye niyetlenmiş gibiydi. Goethe’ye ait aşağıda bu el yazısı bundan yaklaşık 2 asır önce kâğıda dökülmüştü.
Ali Veliyullah / Goethe'nin el yazısı ile
Johann Wolfgang von Goethe, Alman yazar, filozof ve ressam 1749'da Almanya'nın Frankfurt şehrinde dünyaya geldi.
İlerleyen yıllarda etkisi Avrupa'ya o kadar yayıldı ki, sonraki yüzyılda eserleri müzik, şiir, senaryo ve felsefe alanlarında birincil bilgi kaynağı haline geldi. Goethe'nin şiirleri Mozart ve Beethoven gibi büyük müzisyenlere de aynı zamanda ilham kaynağı olmuştu.
Goethe’nin en önemli eserleri ise Egmont, Faust, Gönüllü Akrabalık, Doğu-Batı Mahkemesi ve Genç Werther'in Acıları'dır. Bu arada, "Genç Werther'in Acıları" romanı ise oldukça ünlüdür. Goethe ile özel bir görüşmede buluşan Napolyon Bonapart, Werther'i tekrar tekrar okuduğunu belirtmiştir.
Genç Werther'in Acıları
Hafız Divanı'nın ünlü Avusturyalı oryantalist Josef von Hammer Porgestal tarafından Almancaya çevrilmesiyle Goethe, Fars şiir dünyasıyla giderek daha fazla tanışmış oluyordu. Bu dönemler tam da büyük savaşların patlak verdiği ve Napolyon’un kan döktüğü zamanlardı.
Hafız-ı Şirazî'nin şiirlerinden etkilenen Goethe, şiirsel doğasına geri döndü ve Hafız'ın dünyasında yaşamak onu bir haftada on beş yeni şiir yazmaya ve sonunda "Batı-Doğu" adlı bir divan oluşturmaya yöneltti.
1819'da yayınlan Doğu-Batı Divanı / Goethe'nin 'Batılı Müelliften Doğu Divanı' notu ile
Aslında bu kitap, Goethe'nin "hayatımın son ürünü" olarak nitelendirdiği son eserlerinden birisidir. Bu divanda "Muhammed'in Nağmesi" adlı bir şiiri vardır. Bu şiir, İmam Ali (as) ile Hz. Fatıma (as) arasında Peygamber'in karakterini anlatan bir konuşmadır.
Eldeki kanıtlara göre Goethe, Şirazlı Hafız'ın kişiliği hakkında daha fazla bilgi edinmek için İslamî kaynaklara başvurmuştur. Bu arada Alman araştırmacı ve filozof Annie Marie Schimmel, "Muhammed'in Nağmesi" şiirindeki İslam Peygamberi'nin suya benzetilmesi Şeyh Kuleynî’nin meşhur eseri "el-Kâfi"nin dışında hiçbir kaynakta bulunmadığını savunur.
Ancak Ocak 2020'nin ilk günlerinde Fitras Media, Goethe Vakfı ve UNESCO ile iş birliği yaparak Doğu-Batı Divanı’nın yazarı Goethe’nin eserlerine ulaştı ve bunun Hristiyan Batı ile Şiî Doğu arasında kültürel bir köprü olduğuna inanıyor.
Bu arada Goethe bu kaynakları daha iyi anlamak için Arapça ve Farsça öğrenmek zorunda kaldı. Arapça ve Farsça hat çalışmaları 2 asır geçmesine rağmen hala bugün müze olarak kullanılan evinde bulunmaktadır. Johann'ın Arapça yazısı, Weimer'deki ev müzesinde bulunuyor. Bu arada Şiî halkının en önemli sloganlarından biri olan cümle kendini daha çok gösteriyor: "Ali Veliyullah".
علی ولی الله
hllA ilaV ilA
Goethe, bu yazım şekliyle Batılıları henüz uzak oldukları Arap harflerine aşina kılmakta
Alman filozof Johann Goethe "Ali Veliyullah" cümlesini eliyle o kadar fazla yazmıştı ki, sanki bu cümleyi belirli bir amaçla öğrenmeye niyetlenmiş gibiydi.
Kısa bir filmde, Goethe Vakfı Başkanı Bernard Fischer, Fars edebiyatı araştırmacısı Reza Bayat ve Alman araştırmacı AnneMarie Schimmel ile söyleşilerinde bu kaligrafilerin farklı yönlerini incelemişlerdi. Film, "Doğu ve Batı" divanını yaratıcısının "Allah", "Bağdat" gibi kelimeler kullandığı Arapça örnekleri gösteriyor.
AnneMarie Schimmel'in mezar taşında yazılı bulunan 'İnsanlar Uyurlar Ölünce Uyanırlar!' Ehl-i Beyt'in Buyruğu
İlgilenenler, Alman filozof Johannes Gote'nin İslam'ı tanıma çabalarının, özellikle de İmam Ali'nin (as) karakterinin "Goethe'nin Necef El Yazması" başlıklı Farsça anlatımını aşağıdaki linkte bulabilirsiniz.
https://www.aparat.com/v/8KeJ7/
Johann Wolfgang von Goethe
28 Ağustos 1749 - 22 Mart 1832
.
Ehlader HABER
